Zrozumienie Structured Investment Vehicles (SIV)
Przed zagłębieniem się w ich rolę SIV w kryzysie 2008, warto zrozumieć, czym dokładnie były Structured Investment Vehicles (SIV). Były to podmioty finansowe o specjalnym przeznaczeniu, stworzone przez banki inwestycyjne i inne instytucje finansowe. Ich zadaniem było generowanie zysków poprzez arbitraż stóp procentowych. Kupowały aktywa długoterminowe (np. obligacje zabezpieczone hipotekami – MBS) i finansowały je poprzez emisję krótkoterminowego długu komercyjnego.
Model biznesowy SIV: Wysokie zyski, wysokie ryzyko
Model ten, przy sprzyjających warunkach rynkowych, pozwalał na generowanie wysokich zysków. Różnica między wyższą rentownością aktywów długoterminowych a niższym kosztem finansowania krótkoterminowego stanowiła zysk dla SIV. Problem polegał na tym, że ten model był niezwykle wrażliwy na zmiany na rynku kredytowym. Wzrost stóp procentowych, spadek wartości aktywów lub trudności z rolowaniem krótkoterminowego długu mogły szybko doprowadzić do problemów z płynnością i niewypłacalnością.
Ekspansja SIV przed kryzysem
W latach poprzedzających kryzys 2008, SIV dynamicznie się rozwijały. Instytucje finansowe chętnie korzystały z tego instrumentu, ponieważ pozwalał on na generowanie zysków bez obciążania bilansu samej instytucji. Aktywa i zobowiązania SIV znajdowały się poza głównym bilansem banku-założyciela, co pozwalało na obejście wymogów kapitałowych i zwiększenie dźwigni finansowej.
Jak SIV przyczyniły się do destabilizacji rynku MBS
Rola SIV w kryzysie 2008 jest bezpośrednio związana z ich inwestycjami w obligacje zabezpieczone hipotekami (MBS). SIV stały się istotnym nabywcą tych aktywów, co przyczyniło się do wzrostu popytu i cen. Jednak wraz z pogorszeniem się jakości kredytów hipotecznych i wzrostem liczby niespłacanych kredytów, wartość MBS zaczęła spadać. SIV, posiadające znaczne ilości tych aktywów, zaczęły ponosić straty.
Problem płynności i run na SIV
Kiedy rynki zaczęły kwestionować wypłacalność SIV, inwestorzy przestali chcieć rolować ich krótkoterminowy dług. Spowodowało to problemy z płynnością i zmusiło SIV do sprzedaży aktywów po zaniżonych cenach, co dodatkowo obniżyło ich wartość i pogłębiło straty. Te „wyprzedaże wymuszone” pogłębiły spadek cen MBS i innych powiązanych aktywów, wprowadzając panikę na rynki finansowe.
Ukryte powiązania i ryzyko systemowe
Dodatkowo, banki-założyciele, pomimo braku formalnej odpowiedzialności za SIV, często czuły się zobowiązane do ich ratowania, aby uniknąć uszczerbku na reputacji. Ta ukryta odpowiedzialność i wzajemne powiązania między SIV a ich sponsorami przyczyniły się do rozprzestrzeniania się kryzysu na cały system finansowy. Upadek jednej SIV mógł wywołać efekt domina, prowadząc do problemów w innych instytucjach finansowych.
Konsekwencje upadku SIV dla rynku kredytowego
Upadek wielu SIV spowodował ogromne straty dla inwestorów i ograniczył dostęp do kredytu dla firm i konsumentów. Zaufanie na rynkach finansowych drastycznie spadło, a banki przestały sobie wzajemnie pożyczać pieniądze. Ten brak płynności doprowadził do załamania gospodarczego i globalnej recesji. Rola SIV w kryzysie 2008 była zatem znacząca i przyczyniła się do eskalacji problemów na rynku kredytowym, prowadząc do głębokiego kryzysu finansowego.
Dodaj komentarz